युक्रेन आक्रमणपछि रसियनहरुले किन देश छोड्दैछन् ?
काठमाडौँ । येभगेनी ल्यामिनले जर्जियाको संसद बाहिर युक्रेन जाने ट्रकमा लुगा र खानाका बक्सहरू राख्छन् । ल्यामिन युक्रेनको आक्रमणपछि देश छोडेर जर्जिया पुगेका २५ हजार रुसीहरूमध्ये एक हुन् । अहिले रूसीहरू जर्जियाका प्रमुख शहरहरूमा बस्नको लागि किफायती ठाउँहरू खोज्न संघर्ष गरिरहेका छन् ।
धेरै मानिसहरू आफ्नो सुटकेस र घरपालुवा जनावरहरू लिएर राजधानी टिबिलिसीको सडकमा घुमिरहेका देखिन्छन् । ल्यामिनको कोट नीलो र पहेंलो फीताले ढाकिएको छ । यो पनि युक्रेनको झण्डाको रंग हो । युक्रेनमा हमलाको भोलिपल्ट रुस युद्धको विरोधमा भएको प्रदर्शनका क्रममा यिनै फीताका कारण उनी पक्राउ परेका थिए ।
‘मैले बुझे कि पुटिनको शासनविरुद्धको सबैभन्दा राम्रो कदम रुस छाड्नु हो । युक्रेनका जनतालाई मद्दत गर्न सक्दो सहयोग गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो ।’ राजनीतिशास्त्रमा स्नातक, २३ वर्षीय ल्यामिन भन्छन् ।
रूस छोड्ने मानिसहरू जर्जियामा सीमित छैनन् । युरोपेली संघ, अमेरिका, बेलायत र क्यानडाले रुसका लागि आफ्नो हवाई क्षेत्र बन्द गरेकाले यी मानिसहरू टर्की, मध्य एसिया र दक्षिण काराकास जस्ता ठाउँहरूमा जान लागेका छन्, जहाँ उडानहरू अझै बन्द छैनन् । धेरै मानिसहरू आर्मेनिया गएका छन् ।
रुसका २ लाखभन्दा बढी नागरिकले देश छोडेको एक रिपोर्टमा उल्लेख गरिएको छ ।
एक रुसी अर्थशास्त्रीले युद्ध सुरु भएयता करिब २ लाख नागरिकले देश छोडेको अनुमान गरेका छन् ।
बेलारुसका जनता पनि त्यही बाटोमा छन् । अलेक्जेन्डर लुकाशेन्कोको सरकारमाथि दमनकारी नीति र रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनलाई सहयोग गर्ने पश्चिमी प्रतिबन्धबाट दिक्क भएर बेलारुसका नागरिकहरूले पनि अन्य देशहरूमा शरण लिइरहेका छन् ।
यसको असर हवाई भाडा मात्रै बढेको होइन, इस्तानबुल र आर्मेनियाको राजधानी येरेभान जस्ता ठूला सहरले पनि आवासका लागि महँगो मूल्य तिर्नु परेको छ ।
रसियामा देशद्रोह सम्बन्धी नयाँ कानून आएपछि धेरैले रुस छोड्ने निर्णय गरेका छन् । यस कानुनमा युक्रेनलाई समर्थन गर्नेलाई २० वर्षसम्म जेल सजायको व्यवस्था गरिएको छ ।
देश छाडेर जाने अधिकांश मानिस प्राविधिक क्षेत्रमा कार्यरत छन् र दुर्गम क्षेत्रबाट काम गर्न सक्नेछन् ।
कतिले रुसको विरोध गर्ने सहि उपाय देश छोड्नु भएको भन्दै रुस छोडिरहेका छन् । नाम नबताउने शर्तमा एक रुसीले बिबिसीसँग भने- ‘अब विरोध गर्ने एउटै उपाय भनेको देश छोड्नु, हाम्रो पैसा र सीप हामीसँग लैजानु हो । हामी वरपरका प्राय सबैले त्यही लिएका छन् ।’
त्यहाँ एयरबिएनबी सम्बद्ध होस्टहरूले रूस र बेलारुसका नागरिकहरूलाई आवास प्रदान गर्न अस्वीकार गरेको धेरै रिपोर्टहरू छन् ।
एक एयरबिएनबि होस्टले बेलारुसमा एक जोडीलाई भने- ‘म रुसी र बेलारूसीहरूलाई मसँग राख्दिन । तपाईंसँग छुट्टीको समय छैन । आफ्नो भ्रष्ट सरकारहरू विरुद्ध बोल्नुहोस् ।’
युक्रेनमा युद्ध सुरु हुने बित्तिकै टिबिलिसीमा युक्रेनको समर्थनमा धेरै ठूला र्यालीहरू भएका थिए । भर्खरै गरिएको सर्वेक्षणले देखाएको छ कि जर्जियाका ८७ प्रतिशत नागरिकहरूले युक्रेनको युद्ध रसियासँगको आफ्नै युद्ध जस्तै हो भन्ने विश्वास गर्छन् ।
तर जर्जियाका धेरै नागरिकहरू यति ठूलो संख्यामा रूसी नागरिकहरू आफ्नो देशमा आउन मन पराउँदैनन् । किनभने रुसले जर्जियामाथि आक्रमण गरेको १४ वर्ष बितिसकेको छ ।
कतिपयले राष्ट्रपति पुटिनले विदेशमा बस्ने रुसी नागरिकलाई सुरक्षा चाहिन्छ भनी दाबी गर्न सक्छन् भन्ने डर पनि छ । यस बहानामा, पुटिनले २००८ मा दक्षिण ओसेशियामा आफ्नो सेना पठाउने जर्जियाको निर्णयको बचाउ गरे । आजसम्म, जर्जियाको २० प्रतिशत क्षेत्र रूसी कब्जामा छ ।
-बिबिसीबाट
